نور خورشيد، دشمن نهنگ‌ها

 

ضخامت لايه ازن روز به روز كاهش مي‌يابد. اين موضوع بسياري از انسان‌ها را به اين فكر انداخته كه براي محافظت از خودشان در برابر تابش اشعه فرابنفش نور خورشيد (UV) راهكارهايي را مورد استفاده قرار دهند تا آسيب احتمالي ناشي از برخورد اين امواج با بدنشان به حداقل ممكن كاهش يابد، اما حتي اگر بتوانيم از راهكارهايي براي محافظت از خودمان در برابر تابش اين امواج مضر استفاده كنيم، بايد اين نكته را نيز مدنظر قرار دهيم كه اين امواج و خطر ناشي از آن هنوز در كمين ماست. در حقيقت اين امواج هنوز وجود دارند و زندگي بسياري از موجودات زنده و بخصوص نهنگ‌ها را ـ كه در مقايسه با ديگر پستانداران دريايي در برابر اين امواج آسيب‌پذيرتر هستند ـ در معرض خطرات جدي قرار داده است. محققان دانشگاه لندن از سه سال پيش، مطالعاتي را درباره تاثير امواج فرابنفش نور خورشيد روي نهنگ‌هاي ساكن خليج كاليفرنيا آغاز كرده‌اند. بررسي‌هاي انجام شده در اين طرح تحقيقاتي نشان داده است، شدت آسيب‌هاي پوستي ناشي از تابش نور خورشيد ـ كه به شكل زخم و تاول در سطح بدن نهنگ‌ها نمايان مي‌شود ـ در مقايسه با گذشته به ميزان قابل توجهي افزايش يافته است. اين يافته‌ها نشان مي‌دهد در ميان نهنگ‌ها نيز مانند انسان‌ها گروهي كه پوست روشن‌تري دارند، نسبت به آسيب‌هاي پوستي ناشي از تابش نور خورشيد حساسيت بيشتري دارند. برخلاف انسان‌ها نهنگ‌ها نمي‌توانند از خودشان محافظت كنند. آنها مجبورند براي تنفس خودشان را به سطح آب برسانند و هنگامي كه به سطح آب مي‌آيند، در معرض پرتوهاي مضر نور خورشيد قرار مي‌گيرند. به گفته محققان، به نظر مي‌رسد ميان شدت آسيب‌هاي وارد شده به سطح پوست و زماني كه نهنگ‌ها بر حسب گونه‌اي كه به آن متعلق هستند در سطح اقيانوس‌ها گردش مي‌كنند، ارتباط مستقيمي وجود دارد. تهيه نمونه‌هاي بافتي از سطح پوست اين موجودات، نشان‌دهنده شواهدي مبني بر آسيب‌ديدگي DNA يا ماده وراثتي بدن در لايه‌هاي عميق سلول‌هاي پوستي بدن نهنگ‌هاست. محققان بر اين باورند كه مي‌توان تا حدي به كاهش نسبي اين آسيب‌ها در سال‌هاي آتي اميدوار بود.بر اين اساس محققان مي‌گويند، مكانيسم ترميم و بازسازي سلولي مي‌تواند به گونه‌اي خود را با اين شرايط تطبيق دهد كه آسيب‌ها و جراحت‌هاي پوستي ناشي از تابش پرتوهاي مضر نور خورشيد را جبران كند.به نظر شما آيا آسيب‌هاي پوستي ايجاد شده روي بدن نهنگ‌ها مي‌تواند همان طور كه در انسان‌ها به سرطان پوست منتهي مي‌شود، در اين موجودات نيز زمينه‌ساز ابتلا به سرطان پوست باشد؟ آيا اين گروه از موجودات مي‌توانند از راهكارهايي نظير تغيير رنگ پوست بدن براي مقابله با افزايش ميزان تابش اشعه فرابنفش نور خورشيد استفاده كنند؟ اينها سوالاتي است كه ذهن بسياري از دانشمندان و محققان را به خود مشغول كرده است و از اين رو آنها در تلاش هستند در آينده‌اي نزديك تحقيقاتي در اين باره انجام داده و براي اين سوالات پاسخي بيابند.





تاريخ : شنبه 6 آبان 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |